«Συγγενείς» μας με τα όλα τους είναι οι χιμπαντζήδες καθώς, όπως φαίνεται, μας μοιάζουν και στο κομμάτι της επικοινωνίας
Μελετώντας τη «νοηματική» σε κοινότητες άγριων χιμπαντζήδων στην Ουγκάντα, σκωτσέζοι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Σεντ Αντριους κατάφεραν να «μεταφράσουν» 66 χειρονομίες τους σε 19 μηνύματα.
Βιντεοσκοπώντας τις συμπεριφορές των ζώων οι επιστήμονες ανέλυσαν πάνω από 5.000 περιστατικά ανταλλαγής χειρονομιών ανάμεσά τους. Όπως αναφέρουν μάλιστα στην επιθεώρηση «Current Biology», η «νοηματική» των χιμπαντζήδων αποτελεί τη μοναδική μορφή διεθνούς επικοινωνίας η οποία έχει καταγραφεί στο ζωικό βασίλειο.
«Μόνο οι άνθρωποι και οι χιμπαντζήδες φαίνεται να έχουν ένα σύστημα επικοινωνίας κατά το οποίο εκούσια μηνύματα αποστέλλονται από τον έναν στον άλλον» εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης δρ Κάθριν Χομπάιτερ. «Η γλώσσα των χιμπαντζήδων είναι πραγματικά εντυπωσιακή, γιατί είναι η μοναδική μορφή επικοινωνίας που είναι τόσο κοντινή στην ανθρώπινη» τονίζει η ίδια.
Παρά το γεγονός ότι οι πίθηκοι και οι μαϊμούδες είναι σε θέση να λαμβάνουν περίπλοκα ακούσια μηνύματα μέσω των κραυγών τους, φαίνεται ότι δεν χρησιμοποιούν τη φωνή τους όταν επιθυμούν να στείλουν εκούσια μηνύματα στους απέναντί τους.
«Υπάρχει ένας ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα στις κραυγές και στις χειρονομίες» υποστηρίζει η δρ Χομπάιτερ. «Στην περίπτωση των κραυγών δηλαδή είναι σχεδόν σαν να αγγίζει κανείς ένα φλιτζάνι καυτό καφέ και να φωνάζει λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και στη συνέχεια να φυσάει τα δάχτυλά του. Από αυτό, μπορεί κανείς να καταλάβει ότι το φλιτζάνι είναι ζεστό αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι μέσα από την συγκεκριμένη κραυγή αποζητούμε επικοινωνία με τους γύρω μας» εξηγεί η ειδικός.
«Βωβά» μηνύματα
Πολλές από τις χειρονομίες των χιμπαντζήδων που «ξεκλείδωσαν» οι ερευνητές χρησιμοποιούνται από τα ζώα με στόχο την επικοινωνία. Για παράδειγμα, όταν ένας χιμπαντζής τσιμπολογάει φύλλα στέλνει σεξουαλικά μηνύματα στους γύρω του. Το άγγιγμα ανάμεσα στα ζώα ή το τέντωμα ενός άκρου, κατά τους ειδικούς, μπορεί να μεταφραστεί ως «σταμάτα», «ανέβα πάνω μου» - στην περίπτωση των μικρών - , ή «φύγε μακριά». Αρκετά από τα μηνύματα που κατέγραψαν οι επιστήμονες δεν ήταν ξεκάθαρα, ωστόσο ανάμεσα σε αυτά υπήρχαν και χειρονομίες-«κλειδιά» που μετέδιδαν το επιθυμητό νόημα.
Σε ένα βίντεο που κατέγραψαν οι ερευνητές, μια μητέρα άπλωνε το πόδι της στο μικρό της, σαν να του έλεγε «ανέβα πάνω μου». Το μικρό ανέβηκε αμέσως στη μαμά του και οι δυο τους απομακρύνθηκαν από την κάμερα.
«Το κύριο μήνυμα που προκύπτει από τη μελέτη μας είναι ότι υπάρχει ένα άλλο είδος εκεί έξω το οποίο χρησιμοποιεί παρόμοιες τεχνικές επικοινωνίας με εκείνες που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος» λέει η δρ Χομπάιτερ. «Κάτι τέτοιο υποδεικνύει λοιπόν, ότι τελικά δεν είμαστε τόσο διαφορετικοί μεταξύ μας όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε. Από την άλλη πλευρά βέβαια, οι χιμπαντζήδες αποτελούν τους κοντινότερους “συγγενείς” μας συγκριτικά με τα υπόλοιπα είδη μεγάλων πιθήκων, οπότε κατά κάποιο τρόπο είναι λογικό να μοιάζουμε υπερβολικά σε αρκετά σημεία» καταλήγει η ίδια.
TOBHMA
www.lingetscript.com
