Πόσες φορές μιλάτε με τον φίλο ή τη φίλη σας και ενώ σας περιγράφει μία κατάσταση ή ένα γεγονός τον διακόπτετε λέγοντάς του “μπλα μπλα μπλα”; Ή ακόμα χειρότερα, πόσες φορές το έχετε πει ή τουλάχιστον σκεφτεί, όταν ξεκινά τα παράπονα ή τις υποδείξεις η μαμά και ο μπαμπάς;
Η φράση “μπλα μπλα μπλα” πλέον είναι πολύ κοινή στη ζωή μας. Την έχουμε πει τουλάχιστον μία φορά και την έχουμε ακούσει άπειρες. Ακόμα και εκπομπές υπάρχουν με το όνομα αυτό ή στήλες σε περιοδικά και ιστοσελίδες. Ποτέ ξεκίνησε, όμως; Από πού; Και πώς;
Είναι απλά μία φράση που χρησιμοποιείται σε πολλές γλώσσες για να υποδηλώσει την άσκοπη ή άχρηστη φλυαρία, εξηγεί η καθηγήτρια γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Georgetown, Deborah Tannen.
“Υπάρχουν τόσες πολλές εκφράσεις που έχουν την ίδια λειτουργία και εμφανίζονται σε τριάδες. Το 'Yada yada yada' αποτελεί ακόμα ένα παράδειγμα”, λέει η γλωσσολόγος.
Η πρώτη εμφάνιση της φράσης γίνεται στην αρχαία Ελλάδα. Τότε, το χρησιμοποιούσαν με τη μορφή “βαρ βαρ βαρ”, που προερχόταν από την λέξη “βάρβαρος”.
Με αυτόν τον τρόπο, όποιος το χρησιμοποιούσε ήθελε να δείξει στον συνομιλητή του ότι όσα έλεγε ακούγονταν σαν “άσκοπος θόρυβος”, εξηγεί ο Geoff Nunberg, γλωσσολόγος του Πανεπιστημίου της California.
Το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης πιστώνει την πρώτη τεκμηριωμένη χρήση της λέξης “μπλα” στον Αμερικανό δημοσιογράφο Howard Vincent O'Brien, το 1918 στα απομνημονεύματά του “Wine, Women & War” ("[He] pulled old blah about 'service'..." ).
Τρία χρόνια αργότερα, το αμερικανικό περιοδικό Collier's: The National Weekly χρησιμοποίησε τη λέξη διπλά. “Τότε ένας ειδικός εκφωνητής ξεκίνησε μία μεγάλη συζήτηση με τον εαυτό του που ήταν ως επί το πλείστον μπλα μπλα”, έγραφε.
Όμως, όπως εξηγεί ο Nunberg, πιθανότατα ήδη χρησιμοποιούνταν προφορικά, γεγονός στο οποίο μάλλον οφείλεται και η μετέπειτα εξέλιξή του σε “μπλαμπ μπλαμπ μπλαμπ”, μία φράση που εμφανιζόταν συχνά στα βιβλία του 19ου αιώνα.
Δύο έννοιες δίνονται στο “μπλαμπ”. Σύμφωνα με την πρώτη, σήμαινε “αποκαλύπτω” και χρησιμοποιούνταν όταν κάποιος είχε αποκαλύψει, συνήθως κατά λάθος, ένα μυστικό. Η δεύτερη ήταν όμοια με εκείνη των αρχαίων Ελλήνων που σήμαινε “κάνω θορύβους”, ότι δηλαδή κάποιος μιλούσε άσκοπα, ανούσια, φλυαρούσε.
Η χρήση του “μπλα μπλα μπλα”, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, εμφανίστηκε και ενισχύθηκε κατά την μετά-πολεμική περίοδο, σύμφωνα με το πρόγραμμα Google's Ngram, που μετρά τη συχνότητα χρήσης των λέξεων στη ψηφιακή συλλογή του από βιβλία.
Όπως επισημαίνει ο Nunberg, “Μεταξύ του 1960 και του 2000 αυξήθηκε κατά 50 φορές”.
Υπάρχουν δύο λόγοι για την αύξηση της χρήσης της φράσης αυτής. Συνέβη εν μέρει επειδή χρησιμοποιείται πολύ στις έντυπες διαφημίσεις, για να αποδείξει ότι το μήνυμα μίας εταιρείας ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό... Ή επειδή υπάρχει γενικότερα πολύ περισσότερη φλυαρία στον κόσμο μας από τότε...