Η σκωτσέζικη γλώσσα ονομάζεται από τους ομιλητές της γκάλικ (Gàidhlig).Είναι μια σύγχρονη κελτική γλώσσα που μιλιέται στη Σκωτία .Αλλιώς είναι γνωστή ως γαελική σκωτσέζικη.Τη γλώσσα την έφεραν αρχικά άποικοι από την Ιρλανδία ,οπότε προήλθε και συγγενεύει με ιρλανδέζικα.
Όπως βλέπετε η γραφή της πολύ λίγη σχέση με το πώς μιλιέται και αυτό δείχνει τις μεγάλες αλλαγές που επήλθαν στην προφορά της από τότε που υιοθετήθηκε το λατινικό αλφάβητο.
Σήμερα μιλιέται κυρίως στη Σκωτία από περίπου 55 χιλιάδες άτομα ,δηλαδή το 1,2% του συνολικού πληθυσμού.Επίσης 2,5 χιλιάδες ομιλητές της σκωτσέζικης βρίσκονται σε κάποιες ανατολικές περιοχές του Καναδά όπως στο νησί της Νέας Σκωτίας και το Οντάριο.
Η γλώσσα στην ίδια της την κοιτίδα βρίσκεται σε γενική υποχώρηση και αφού την γνωρίζουν καλά μόνο άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στις βόρειες και βορειοδυτικές κυρίως απομακρυσμένες περιοχές.
κατάταξη
Είναι μια κελτική γλώσσα του λεγόμενου γοϊδελικού κλάδου μαζί με τα ιρλανδικά και τα μανξ.Εξελίχθηκε από τα παλιά ιρλανδικά στη σημερινή της μορφή.
Τον 4ο αιώνα μ.Χ. εγκαταστάθηκαν στη Σκωτία Ιρλανδοί άποικοι οι οποίο ίδρυσαν εκεί το βασίλειο Dál Riata στη δυτική ακτή της Σκωτίας.Άρχισε να εξελίσεται ως χωριστή γλώσσα από το 12ο αιώνα και ακουλουθώντας την επέκταση του βασιλείου,ως γλώσσα της εκκλησίας αρχικά, αντικατέστησε πλήρως τα πικτικά και τα καμβρικά ,άλλες δύο κελτικές γλώσσες.Τελικά η γλώσσα μιλιόταν στο μεγαλύτερο μέρος της Σκωτίας.Με την διαμόρφωση των αγγλικών ,με τη μορφή των σκώτς και την επέκταση τους στην περιοχή ,τα σκωτσέζικα άρχισαν να υποχωρούν σημαντικά
Σήμερα γίνονται προσπάθειες για την καθιέρωσή της ως εθνική γλώσσα και την εκμάθησή της από τη νέα κυρίως γενιά.
δείγμα της γλώσσας
Gàidhlig na h-Alba
S i cànan dùthchasach na h-Alba a th' anns a' Ghàidhlig. 'S i ball den teaghlach de chànanan Ceilteach dhen mheur Ghoidhealach a tha anns a' Ghàidhlig. Tha Goidhelach a' gabhail a-steach na cànanan Gàidhealach gu lèir; Gàidhlig na h-Alba, Gàidhlig na h-Èireann, agus Gàidhlig Mhanainn agus gu dearbh chan eil anns an fhacal "Goidhealach" ach seann fhacal a tha a' ciallachadh "Gàidhealach".
τα σκωτσέζικα γκάλικ
Όπως βλέπετε η γραφή της πολύ λίγη σχέση με το πώς μιλιέται και αυτό δείχνει τις μεγάλες αλλαγές που επήλθαν στην προφορά της από τότε που υιοθετήθηκε το λατινικό αλφάβητο.
Σήμερα μιλιέται κυρίως στη Σκωτία από περίπου 55 χιλιάδες άτομα ,δηλαδή το 1,2% του συνολικού πληθυσμού.Επίσης 2,5 χιλιάδες ομιλητές της σκωτσέζικης βρίσκονται σε κάποιες ανατολικές περιοχές του Καναδά όπως στο νησί της Νέας Σκωτίας και το Οντάριο.
Η γλώσσα στην ίδια της την κοιτίδα βρίσκεται σε γενική υποχώρηση και αφού την γνωρίζουν καλά μόνο άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στις βόρειες και βορειοδυτικές κυρίως απομακρυσμένες περιοχές.
κατάταξη
Είναι μια κελτική γλώσσα του λεγόμενου γοϊδελικού κλάδου μαζί με τα ιρλανδικά και τα μανξ.Εξελίχθηκε από τα παλιά ιρλανδικά στη σημερινή της μορφή.
Τον 4ο αιώνα μ.Χ. εγκαταστάθηκαν στη Σκωτία Ιρλανδοί άποικοι οι οποίο ίδρυσαν εκεί το βασίλειο Dál Riata στη δυτική ακτή της Σκωτίας.Άρχισε να εξελίσεται ως χωριστή γλώσσα από το 12ο αιώνα και ακουλουθώντας την επέκταση του βασιλείου,ως γλώσσα της εκκλησίας αρχικά, αντικατέστησε πλήρως τα πικτικά και τα καμβρικά ,άλλες δύο κελτικές γλώσσες.Τελικά η γλώσσα μιλιόταν στο μεγαλύτερο μέρος της Σκωτίας.Με την διαμόρφωση των αγγλικών ,με τη μορφή των σκώτς και την επέκταση τους στην περιοχή ,τα σκωτσέζικα άρχισαν να υποχωρούν σημαντικά
Σήμερα γίνονται προσπάθειες για την καθιέρωσή της ως εθνική γλώσσα και την εκμάθησή της από τη νέα κυρίως γενιά.
 |
| κατανομή των γλωσσών στη Σκωτία το 1400 μ.Χ. |
δείγμα της γλώσσας
Gàidhlig na h-Alba
S i cànan dùthchasach na h-Alba a th' anns a' Ghàidhlig. 'S i ball den teaghlach de chànanan Ceilteach dhen mheur Ghoidhealach a tha anns a' Ghàidhlig. Tha Goidhelach a' gabhail a-steach na cànanan Gàidhealach gu lèir; Gàidhlig na h-Alba, Gàidhlig na h-Èireann, agus Gàidhlig Mhanainn agus gu dearbh chan eil anns an fhacal "Goidhealach" ach seann fhacal a tha a' ciallachadh "Gàidhealach".
