το σουλιώτικο αρβανίτικο λεξικό του Μάρκου Μπότσαρη

η πρώτη σελίδα λεξικού Μπότσαρη

Στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα ο Μάρκος Μπότσαρης,ήρωας της ελληνικής επανάστασης και αρχηγός των καπεταναίων του Σουλίου,σε ηλικία 19 χρονών συνέγραψε ένα ελληνοαρβανίτικο λεξικό στην αρβανίτικη διάλεκτο του  Σουλίου κατά παραγγελία του Γάλλου Πουκεβίλ.

Το λεξικό το ονόμασε "Λεξικόν της Ρωμαϊκοις και Αρβανητηκής Απλής",το οποίο σήμερα βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισίου.

Το λεξικό ήταν χειρόγραφο,γραμμένο στο ελληνικό αλφάβητο .Ο Μπότσαρης έκανε χρήση πνευμάτων.

Για την απόδοση των λέξεων συνδύαζε μια φωνητική και ελληνική ιστορική ορθογράφια,πολλές φορές τυχαία,χωρίς κάποιους συγκεκριμένους κανόνες.

Φιλοδοξώ να συκεντρώσω όλα τα λήμματα του λεξικού του Μάρκου Μπότσαρη σε πίνακα και στην συνέχεια σε αρχείο pdf για την ευκολότερη ανάγνωση και μελέτη τους.

Συνολικά αριθμούν περίπου 2000 χιλιάδες,οπότε το έργο αναμένεται δύσκολο.Ο πίνακας βασίζεται στο βιβλίο του Τίτου Γιοχαλά 'Ελληνοαλβανικόν λεξικόν του Μάρκου Μπότσαρη".

Παρακάτω ακολουθούν τα πρώτα δέκα λήμματα,στις δύο πρώτες στήλες μπορείτε να δείτε το πρωτότυπο του Μπότσαρη,ελληνικό και σουλιώτικο αρβανίτικο,ενώ στις δύο επόμενες είναι η λατινική μεταγραφή και η νεοελληνική μετάφρασή τους.

	Από το χειρόγραφο του Μπότσαρη ελληνικά και σουλιώτικα αρβανίτικα		Λατινική μεταγραφή και νεοελληνική μετάφραση
1	ηγουμένη	ε πάρα καλογρέβετ	e para kaloghrevet	ηγουμένη(η πρώτη από τις καλόγριες)
2	μοναστήρηον	μαναστήρ	manastir	μοναστήρι
3	Αγγαληᾰζω ὁλήγον	αγγαληάς πάκ	angaljas pak	αγγαλιάζω λίγο
4	αφήνω	ἐληᾰτζε	e ljaçë	αφήνω
5	κάτω και ϋψηλά	ρηπὸς ελὰρτ	ripos e lart	κάτω και ψηλά
6	αρκετά	σιοῠμ	shum	αρκετά
7	ἡγούμενος	γουμέν	ghumen	ηγούμενος
8	φτήνηα	μοὺχτ	muht	φτήνεια
9	κατοικὸ σεκλησία	ρὴν τ κλήσε	rri nd(ë) klishë	κατοικώ σ'εκκλησία
10	κατοικῶ	ρὴ	rri	κατοικώ,μένω

Το βιβλίο ''ελληνοαλβανικόν λεξικόν του Μάρκου Μπότσαρη'', Τίτος Γιοχαλάς,1980

Το 1980 ο καθηγητής της ακαδημίας των Αθηνών Τίτος Γιοχαλάς εξέδοσε το βιβλίο με τίτλο 'ελληνοαλβανικόν λεξικόν του Μάρκου Μπότσαρη' το οποίο περιέχει επανέκδοση του ελληνοαρβανίτικου λεξικού που είχε γράψει ο Μάρκος Μπότσαρης το οποίο είχε ονομάσει 'λεξικόν της Ρομαϊκοίς και Αρβανητηκοίς Απλής' .

Κατεβάστε ολόκληρο το βιβλίο εδώ.

Share: