Η μαθηματικός Αν Κάντλερ δημιούργησε ένα μοντέλο που δείχνει πώς εξαφανίζεται σταδιακά μια γλώσσα αλλά και τί μπορούμε να κάνουμε για να τη σώσουμε.
Παρόλο που η αυταπόδεικτη αλήθεια για τους Εσκιμώους ότι έχουν εκατό λέξεις για το χιόνι είναι μια υπερβολή (έχουν μερικές δεκάδες) ,οι γλώσσες του κόσμου είναι πραγματικά γεμάτες γοητευτικές ιδιορρυθμίες που αποκαλύπτουν το χαρακτήρα του πολιτισμού που φέρουν. Οι διάλεκτοι της Σκωτίας γαελικά, για παράδειγμα, που ομιλούνται παραδοσιακά στα υψίπεδα της Σκωτίας,τα Χάιλαντς και επίσης σε κάποια ψαροχώρια, έχουν πάρα πολλά πολύ συγκεκριμένες λέξεις για τα φύκια, καθώς και ονόματα για κάθε ένα από τα κομμάτια από τα οποία αποτελείται μια παγίδα για κουνέλια και μια λέξη για ένα αβγό που βγαίνει από το 'κότα χωρίς κέλυφος'.
Δυστυχώς για εκείνους που βρίσκουν αυτά τα στοιχεία συναρπαστικά, οι γλώσσες θα εξαφανίζονται με ένα απίστευτο ρυθμό,πεθαίνει μία κάθε 14 ημέρες και οι γλωσσολόγοι τρέχουν γύρω γύρω με τα κασετόφωνα και λίστες λέξεων να προσπαθούν να καταγράψει τουλάχιστον ένα κομμάτι από κάθε μία προτού χαθούν οι γλώσσες για πάντα. Ως μαθηματικός του Ινστιτούτου Σάντα Φε η Ανν Κάντλερ τονίζει ότι ο μόνος τρόπος να διατηρηθούν οι παλιές γλώσσες είναι να οι αποφασίζουν οι ίδιοι οι πληθυσμοί ότι η γλώσσα τους έχει αξία και πρέπει να διασωθεί, είτε για λόγους πατριωτισμού, πολιτιστικής κληρονομιάς, ή απλά για να δελεάσουν τουρίστες που ενδιαφέρονται για σπάνιες γλώσσες.
Ας πούμε ότι έχετε αποφασίσει αξίζει η γλώσσα σας να διατηρηθεί.Πώς μπορείτε το πετύχετε και τί μπορείτε να κάνετε για αυτό;
Αυτός είναι ένας τομέας όπου οι μαθηματικοί μπορούν να βοηθήσουν τους γλωσσολόγους. Αρκετά χρόνια πριν,η Kandler και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να φτιάξουν ένα μαθηματικό μοντέλο των ομιλητών μιας γλώσσας που απειλείται με εξαφάνιση και να δημιουργήσουν ένα ελεγχόμενο περιβάλλον προγραμμάτων που ενθαρρύνουν την εκμάθηση των τοπικών γλωσσών. Επέλεξαν τη Σκωτική γαελική ως μια καλή περίπτωση για δοκιμή, επειδή υπάρχουν περισσότερα από 100 χρόνια συγκεντρωθέντων στοιχείων για τον αριθμό των ομιλητών και τα δημογραφικά στοιχεία τους. Η γλώσσα έχει σκαμπανεβάσματα της, κυρίως από τις επανειλημμένες προσπάθειες των αγγλικών αρχών να την σβήσουν μετά τη μάχη του Culloden και τις εκκαθαρίσεις στις ορεινές περιοχές. Όμως, κατά την τελευταία δεκαετία κυρίως, υπήρξε ένα κίνημα για την αύξηση του αριθμού των ομιλητών της γαελικής, με γαελικά ραδιοφωνικά προγράμματα και δελτία καιρού στα γαελικά,ακόμη και με τη δημιουργία γαελικών ομάδων παιχνιδιού για παιδιά.
Δυστυχώς για εκείνους που βρίσκουν αυτά τα στοιχεία συναρπαστικό, οι γλώσσες θα εκλείψει σε ένα απίστευτο βίντεο-ένας πεθαίνει κάθε 14 ημέρες και γλωσσολόγοι τρέχουν γύρω με τα κασετόφωνα και τις λίστες λέξεων που προσπαθεί να καταγράψει τουλάχιστον ένα κομμάτι από κάθε προτού να πάνε. Ως μαθηματικός Anne Kandler του Ινστιτούτου Σάντα Φε σημειώσεις, ο μόνος τρόπος που οι παλιές γλώσσες θα μείνω είναι εάν οι πληθυσμοί να αποφασίζουν οι ίδιοι ότι υπάρχει κάτι της αξίας τους, είτε για λόγους πατριωτισμού, πολιτιστική κληρονομιά, ή απλά για να δελεάσουν σε κάποια γλώσσα -περίεργοι τουρίστες.
Ας πούμε ότι έχετε αποφασίσει γλώσσα σας αξίζει τη διατήρηση. Τώρα πώς μπορείτε να κάνετε για αυτό;
Αυτός είναι ένας τομέας όπου οι μαθηματικοί μπορούν να βοηθήσουν γλωσσολόγοι έξω. Αρκετά χρόνια πριν, Kandler, και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να κάνουν ένα μαθηματικό μοντέλο των ομιλητών που απειλείται με εξαφάνιση γλωσσών, να παρέχουν ένα είδος περιβάλλον για προγράμματα που ενθαρρύνουν την εκμάθηση των τοπικών γλωσσών. Επέλεξαν Σκωτική γαελική ως μια καλή περίπτωση δοκιμής, επειδή υπάρχουν περισσότερα από 100 χρόνια στοιχεία για τον αριθμό των ομιλητών και τα δημογραφικά στοιχεία τους. Η γλώσσα έχει σκαμπανεβάσματα της, κυρίως από επανειλημμένες προσπάθειες αγγλικές αρχές για να το σβήσει μετά τη μάχη του Culloden και τα διάκενα ορεινών περιοχών. Όμως, κατά την τελευταία δεκαετία κυρίως, υπήρξε ένα κίνημα για την αύξηση του αριθμού των γαελική ομιλητές, με γαελικά ραδιοφωνικά προγράμματα και γαελικά καιρού-ακόμη γαελικό ομάδες παιχνιδιού για τα παιδιά.
Το μοντέλο που κατασκεύασαν οι μαθηματικοί δένει μαζί αριθμούς από όλες τις πτυχές της ζωής της Σκωτίας για να σκιαγραφήσει μια εικόνα της προόδου της γαελικής. Μερικοί από τους αριθμούς είναι προφανείς:πρέπει να ξέρετε πόσοι άνθρωποι στον πληθυσμό πάνω στον οποίο δουλεύετε, μιλούν μόνο γαελικα, πόσοι μιλούν μόνο αγγλικά και πόσοι είναι δίγλωσσα, καθώς επίσης και τον ρυθμού απώλειας της γαελικής από τους ομιλητές. Στο μοντέλο υπάρχουν επίσης και αριθμοί αντιπροσωπείουν το κύρος της κάθε γλώσσας,πολιτιστικό χώρο αξία που δίνουν οι ανθρώποι στο να τη μιλούν και αριθμοί που περιγράφουν την οικονομική αξία μιας γλώσσας.
Βάλτε τους όλους μαζί σε ένα σύστημα εξισώσεων που περιγράφουν την ανάπτυξη των τριών διαφορετικών ομάδωνμ,τους αγγλόφωνους, γαελικόφωνους και δίγλωσους και θα μπορέσετε να υπολογίσετε τις εισροές που απαιτούνται για να προκύψει ένας σταθερός δίγλωσσος πληθυσμός. Το 2010, η Κάντλερ διαπίστωσε ότι χρησιμοποιώντας τους πιο πρόσφατους αριθμούς, ένα σύνολο 860 αγγλόφωνων θα πρέπει να μαθαίνου γαελικά κάθε χρόνο για να παραμείνει ο αριθμός των ομιλητών τους ίδιος. Για εκείνη, αυτό ακούγεται πολύ, αλλά Ο Εθνικός Οργανισμός Γαελικής Ανάπτυξης εξέφρασε την ικανοποίησή του,αφού πρόκειται για τον αριθμό των δίγλωσσων ομιλητών που είχαν ήδη βάλει ως στόχο να παράγουν μέσα από μαθήματα και προγράμματα εκμάθησης ,όπως είπε ένας εκπρόσωπος του Οργανισμού στο The Scotsman ,όταν κυκλοφόρησε η μελέτη της. Και αν περισσότεροι γονείς που μιλούν γαελικά αρχίσουν να τα περνούν στα παιδιά τους, αυξάνοντας τον αριθμό των φυσικών ομιλητών της γαελική, ο αριθμός των απαιτούμενων νέων δίγλωσσων ατόμων θα μπορούσε να μειωθεί κατά το ήμισυ.
Μια νέα απογραφή των ομιλητών της Σκωτικής γαελικής ολοκληρώθηκε το 2011. Οι αριθμοί αναλύονται τώρα και η Kandler περιμένει με αγωνία το αποτέλεσμά τους.
Το μοντέλο της Κάντλερ ταιριάζει μόνο στην Σκωτική γαελική.Για γλώσσες όπως τα Quechua, Σινούκ, Vlashki της Ίστριας και άλλες θα πρέπει να δημιουργεί χωριστό για κάθε μία, λαμβάνοντας υπόψη τις μοναδικές πολιτιστικές καταστάσεις τους. Για παράδειγμα, οι γλώσσες των φυλών Pueblo γύρω από τη Σάντα Φε ομιλούνται από τόσο λίγους ανθρώπους ,μόλις μερικές εκατοντάδες το πολύ ,που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολλών γλωσσολόγων θα έπρεπε να έχουν εξαφανιστεί εδώ και πολύ καιρό. Ωστόσο, αυτές επιμένουν να ζούν. Θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζαμε, μέσω της περαιτέρω εργασίας της Κάντλερ,ποιοί παράγοντες έχουν κρατήσει αυτές τις γλώσσες ζωντανές και αν τα πορίσματα που θα βγουν από τη μελέτη τους μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση.
πηγή
 |
| δίγλωσση πινακίδα στα σκωτικά γαελικά και αγγλικά |
Δυστυχώς για εκείνους που βρίσκουν αυτά τα στοιχεία συναρπαστικά, οι γλώσσες θα εξαφανίζονται με ένα απίστευτο ρυθμό,πεθαίνει μία κάθε 14 ημέρες και οι γλωσσολόγοι τρέχουν γύρω γύρω με τα κασετόφωνα και λίστες λέξεων να προσπαθούν να καταγράψει τουλάχιστον ένα κομμάτι από κάθε μία προτού χαθούν οι γλώσσες για πάντα. Ως μαθηματικός του Ινστιτούτου Σάντα Φε η Ανν Κάντλερ τονίζει ότι ο μόνος τρόπος να διατηρηθούν οι παλιές γλώσσες είναι να οι αποφασίζουν οι ίδιοι οι πληθυσμοί ότι η γλώσσα τους έχει αξία και πρέπει να διασωθεί, είτε για λόγους πατριωτισμού, πολιτιστικής κληρονομιάς, ή απλά για να δελεάσουν τουρίστες που ενδιαφέρονται για σπάνιες γλώσσες.
Ας πούμε ότι έχετε αποφασίσει αξίζει η γλώσσα σας να διατηρηθεί.Πώς μπορείτε το πετύχετε και τί μπορείτε να κάνετε για αυτό;
Αυτός είναι ένας τομέας όπου οι μαθηματικοί μπορούν να βοηθήσουν τους γλωσσολόγους. Αρκετά χρόνια πριν,η Kandler και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να φτιάξουν ένα μαθηματικό μοντέλο των ομιλητών μιας γλώσσας που απειλείται με εξαφάνιση και να δημιουργήσουν ένα ελεγχόμενο περιβάλλον προγραμμάτων που ενθαρρύνουν την εκμάθηση των τοπικών γλωσσών. Επέλεξαν τη Σκωτική γαελική ως μια καλή περίπτωση για δοκιμή, επειδή υπάρχουν περισσότερα από 100 χρόνια συγκεντρωθέντων στοιχείων για τον αριθμό των ομιλητών και τα δημογραφικά στοιχεία τους. Η γλώσσα έχει σκαμπανεβάσματα της, κυρίως από τις επανειλημμένες προσπάθειες των αγγλικών αρχών να την σβήσουν μετά τη μάχη του Culloden και τις εκκαθαρίσεις στις ορεινές περιοχές. Όμως, κατά την τελευταία δεκαετία κυρίως, υπήρξε ένα κίνημα για την αύξηση του αριθμού των ομιλητών της γαελικής, με γαελικά ραδιοφωνικά προγράμματα και δελτία καιρού στα γαελικά,ακόμη και με τη δημιουργία γαελικών ομάδων παιχνιδιού για παιδιά.
Δυστυχώς για εκείνους που βρίσκουν αυτά τα στοιχεία συναρπαστικό, οι γλώσσες θα εκλείψει σε ένα απίστευτο βίντεο-ένας πεθαίνει κάθε 14 ημέρες και γλωσσολόγοι τρέχουν γύρω με τα κασετόφωνα και τις λίστες λέξεων που προσπαθεί να καταγράψει τουλάχιστον ένα κομμάτι από κάθε προτού να πάνε. Ως μαθηματικός Anne Kandler του Ινστιτούτου Σάντα Φε σημειώσεις, ο μόνος τρόπος που οι παλιές γλώσσες θα μείνω είναι εάν οι πληθυσμοί να αποφασίζουν οι ίδιοι ότι υπάρχει κάτι της αξίας τους, είτε για λόγους πατριωτισμού, πολιτιστική κληρονομιά, ή απλά για να δελεάσουν σε κάποια γλώσσα -περίεργοι τουρίστες.
Ας πούμε ότι έχετε αποφασίσει γλώσσα σας αξίζει τη διατήρηση. Τώρα πώς μπορείτε να κάνετε για αυτό;
Αυτός είναι ένας τομέας όπου οι μαθηματικοί μπορούν να βοηθήσουν γλωσσολόγοι έξω. Αρκετά χρόνια πριν, Kandler, και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να κάνουν ένα μαθηματικό μοντέλο των ομιλητών που απειλείται με εξαφάνιση γλωσσών, να παρέχουν ένα είδος περιβάλλον για προγράμματα που ενθαρρύνουν την εκμάθηση των τοπικών γλωσσών. Επέλεξαν Σκωτική γαελική ως μια καλή περίπτωση δοκιμής, επειδή υπάρχουν περισσότερα από 100 χρόνια στοιχεία για τον αριθμό των ομιλητών και τα δημογραφικά στοιχεία τους. Η γλώσσα έχει σκαμπανεβάσματα της, κυρίως από επανειλημμένες προσπάθειες αγγλικές αρχές για να το σβήσει μετά τη μάχη του Culloden και τα διάκενα ορεινών περιοχών. Όμως, κατά την τελευταία δεκαετία κυρίως, υπήρξε ένα κίνημα για την αύξηση του αριθμού των γαελική ομιλητές, με γαελικά ραδιοφωνικά προγράμματα και γαελικά καιρού-ακόμη γαελικό ομάδες παιχνιδιού για τα παιδιά.
Το μοντέλο που κατασκεύασαν οι μαθηματικοί δένει μαζί αριθμούς από όλες τις πτυχές της ζωής της Σκωτίας για να σκιαγραφήσει μια εικόνα της προόδου της γαελικής. Μερικοί από τους αριθμούς είναι προφανείς:πρέπει να ξέρετε πόσοι άνθρωποι στον πληθυσμό πάνω στον οποίο δουλεύετε, μιλούν μόνο γαελικα, πόσοι μιλούν μόνο αγγλικά και πόσοι είναι δίγλωσσα, καθώς επίσης και τον ρυθμού απώλειας της γαελικής από τους ομιλητές. Στο μοντέλο υπάρχουν επίσης και αριθμοί αντιπροσωπείουν το κύρος της κάθε γλώσσας,πολιτιστικό χώρο αξία που δίνουν οι ανθρώποι στο να τη μιλούν και αριθμοί που περιγράφουν την οικονομική αξία μιας γλώσσας.
 |
| Το μοντέλο της Kandler: Κάθε μία από τις μερικώς διαφορικές εξισώσεις αντιστοιχούνσε μια ομάδα ομιλητών: αγγλόφωνοι,γαελικόφωνοι, και δίγλωσσοι. Οι μεταβλητές αντιστοιχούν στις πτυχές της κοινωνικής κατάστασης, C12 και C32, για παράδειγμα,είναι η πιθανότητα ότι οι δίγλωσσοι ομιλητές θα γίνουν μονόγλωσσοι. |
Βάλτε τους όλους μαζί σε ένα σύστημα εξισώσεων που περιγράφουν την ανάπτυξη των τριών διαφορετικών ομάδωνμ,τους αγγλόφωνους, γαελικόφωνους και δίγλωσους και θα μπορέσετε να υπολογίσετε τις εισροές που απαιτούνται για να προκύψει ένας σταθερός δίγλωσσος πληθυσμός. Το 2010, η Κάντλερ διαπίστωσε ότι χρησιμοποιώντας τους πιο πρόσφατους αριθμούς, ένα σύνολο 860 αγγλόφωνων θα πρέπει να μαθαίνου γαελικά κάθε χρόνο για να παραμείνει ο αριθμός των ομιλητών τους ίδιος. Για εκείνη, αυτό ακούγεται πολύ, αλλά Ο Εθνικός Οργανισμός Γαελικής Ανάπτυξης εξέφρασε την ικανοποίησή του,αφού πρόκειται για τον αριθμό των δίγλωσσων ομιλητών που είχαν ήδη βάλει ως στόχο να παράγουν μέσα από μαθήματα και προγράμματα εκμάθησης ,όπως είπε ένας εκπρόσωπος του Οργανισμού στο The Scotsman ,όταν κυκλοφόρησε η μελέτη της. Και αν περισσότεροι γονείς που μιλούν γαελικά αρχίσουν να τα περνούν στα παιδιά τους, αυξάνοντας τον αριθμό των φυσικών ομιλητών της γαελική, ο αριθμός των απαιτούμενων νέων δίγλωσσων ατόμων θα μπορούσε να μειωθεί κατά το ήμισυ.
Μια νέα απογραφή των ομιλητών της Σκωτικής γαελικής ολοκληρώθηκε το 2011. Οι αριθμοί αναλύονται τώρα και η Kandler περιμένει με αγωνία το αποτέλεσμά τους.
Το μοντέλο της Κάντλερ ταιριάζει μόνο στην Σκωτική γαελική.Για γλώσσες όπως τα Quechua, Σινούκ, Vlashki της Ίστριας και άλλες θα πρέπει να δημιουργεί χωριστό για κάθε μία, λαμβάνοντας υπόψη τις μοναδικές πολιτιστικές καταστάσεις τους. Για παράδειγμα, οι γλώσσες των φυλών Pueblo γύρω από τη Σάντα Φε ομιλούνται από τόσο λίγους ανθρώπους ,μόλις μερικές εκατοντάδες το πολύ ,που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολλών γλωσσολόγων θα έπρεπε να έχουν εξαφανιστεί εδώ και πολύ καιρό. Ωστόσο, αυτές επιμένουν να ζούν. Θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζαμε, μέσω της περαιτέρω εργασίας της Κάντλερ,ποιοί παράγοντες έχουν κρατήσει αυτές τις γλώσσες ζωντανές και αν τα πορίσματα που θα βγουν από τη μελέτη τους μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση.
πηγή
No comments:
Post a Comment