οι παλαιοβαλκανικές γλώσσες

Παλαιοβαλκανικές,ονομάζονται οι ινδοευρωπαϊκές γλώσσες που μιλιούνταν στα βαλκάνια κατά τους αρχαίους χρόνους.

Με την εξαίρεση των αρχαίων ελληνικών και της γλώσσας από την οποία προήλθαν τα αλβανικά (είναι ακόμη άγνωστο ποια ήταν αυτή,μόνο υποθέσεις γίνονται)  όλες οι υπόλοιπες έχουν εξαφανιστεί χωρίς να αφήσουν απογόνους εξαιτίας εξελληνισμού,εκλατινισμού και εκσλαβισμού.

Αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς αναφέρουν ότι στα Βαλκάνια μιλιούνταν οι εξής γλώσσες:

Αρχαία ελληνικά ,βενετικά,δακικά, θρακικά,
ιλλυρικά,λιβουρνικά, παιονικά, φρυγικά (βρυγικά) και κελτικά.

Τα μεσσαπικά στη νότια Ιταλία από κάποιους θεωρούνται διάλεκτος της ιλλυρικής.

αρχαία μακεδονικά
Όσον αφορά τα αρχαία μακεδονικά,λογώ των λιγοστών ευρημάτων, δεν είναι ακόμη απολύτως σαφές αν πρόκειται για ελληνική διάλεκτο,χωριστή παλαιοβαλκάνική γλώσσα ή μια γλώσσα πολύ συγγενής της ελληνικής με την οποία αποτελούσαν τον ελληνικό (τον αποκαλούμενο και γραικομακεδονικό) κλάδο.

Η επικρατούσα πλέον άποψη είναι ότι πρόκειται για βορειοδυτική ελληνική διάλεκτο.Για τη μακεδονική γλώσσα διαβάστε περισσότερα εδώ.

Παιονικά 

Οι γνώσεις μας για τη γλώσσα των Παιόνων που ζούσαν βορείως των Μακεδόνων είναι ελάχιστες. 

Η σχέση της με τις άλλες παλαιοβαλκανικές γλώσσες είναι ασαφής. Κάποιοι γλωσσολόγοι την εντάσσουν σε μια ευρύτερη γλωσσική ομάδα μαζί με τα μακεδονικά και τα νότια ελληνικά.

Κάποιοι Παίονες βασιλείς είχαν ελληνικά ονόματα και αργότερα εξελληνίστηκαν μαζί με το λαό τους.

Εξαιτίας του γεγονότος ότι όλες αυτές οι γλώσσες,πλην των ελληνικών μαρτυρούνται από λιγοστές επιγραφές και αναφορές σε αρχαία έργα είναι πολύ δύσκολο να καθορίσουμε τη σχέση μεταξύ τους και να τις ταξινομήσουμε.

Ιλλυρικά 

Η ιλλυρική γλώσσα είναι ελάχιστα γνωστή μόνο μέσω άνθρωπωνυμίων και τοπωνυμίων που θεωρούνται ιλλυρικά. 

Επιγραφές στην ιλλυρική δεν έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Υπάρχουν κάποιες ανακατασκευασμένες λέξεις από γλωσσολόγους που θεωρούνται ιλλυρικές αλλά χωρούν μεγάλη αμφισβήτηση.

Τα ιλλυρικά χωρίζονται στα κανονικά ιλλυρικά και τα δαλματο-πανονικά.

Ιλλυρικά και αλβανικά

Όσον αφορά τα αλβανικά δεν μπορεί να καθοριστεί από ποια γλώσσα εξελίχτηκαν,αλλά γίνεται δεκτό ότι προήλθαν από μια μη ελληνική παλαιοβαλκανική γλώσσα.

Ο ισχυρισμός ότι τα αλβανικά είναι απόγονος των ιλλυρικών δεν στηρίζεται προς το παρόν αφού τα στοιχεία είναι λιγοστά και έχει μάλλον εθνικό προσανατολισμό αφού προωθείται  κυρίως από τους Αλβανούς.

Ιλλυρικά και θρακικά

Η σχέση των ιλλυρικών με τα θρακικά δεν είναι ακόμη γνωστή αλλά έχει προταθεί ότι ίσως ήταν συγγενικές μεταξύ και αποτελούσαν τον θρακο-ιλλυρικό κλάδο.

Πιο συγκεκριμένα,ένα γλωσσικό συνεχές,στη μια πλευρά τα ιλλυρικά και στην άλλη τα θρακικά και κατ'επέκταση τα δακικά.

Θρακικά και δακικά

Τα θρακικά συνήθως κατατάσσονται μαζί με τα δακικά ως δύο παραλλαγές, διάλεκτοι, της ίδιας γλώσσας.

Η δακική διαχωρίζεται παραπέρα στην κανονική δακική βορείως του Δούναβη και τη δακομοισική νοτίως του Δούναβη στη σημερινή βόρεια Βουλγαρία.

Share: