 |
| αλ-αραμπίγιε |
Η αραβική γραφή είναι μία από τις σημαντικές γραφές του ανθρώπινου πολιτισμού και σ'αυτή γράφονται αλλά και γράφτηκαν στο παρελθόν πλήθος γλωσσών, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής γλώσσας,κυρίως από μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
Οι ομιλητές γλωσσών που προηγουμένως δεν είχαν αλφάβητο χρησιμοποίησαν την αραβική γραφή ως βάση για τα αλφαβήτα των μητρικών τους γλωσσών. Η επιλογή αυτή επηρεάστηκε και από το γεγονος ότι τα αραβικά αποτελούσαν τη δεύτερη γλώσσα τους, τη γλώσσα της θρησκευτικής πίστης τους, ή απλά τη μοναδική γραπτή γλώσσα που ήρθαν σε επαφή. Επιπλέον, δεδομένου ότι κάποτε η εκπαίδευση ήταν κυρίως θρησκευτική, η επιλογή της γραφής καθοριζόταν από τη θρησκεία του συγγραφέα, πράγμα που σήμαινε ότι οι μουσουλμάνοι θα χρησιμοποιούσαν την αραβική γραφή για να γράψουν ό,τι γλώσσα μιλούσαν. Αυτό οδήγησε στο να αποτελέσει η αραβική γραφή το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο σύστημα γραφής κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα.
Στον 20ο αιώνα, η αραβική γραφή γενικά αντικαθίσταται από το λατινικό αλφάβητο στα Βαλκάνια, τμήματα της υποσαχάριας Αφρικής ,τη Νοτιοανατολική Ασία, ενώ στη Σοβιετική Ένωση, μετά από μια σύντομη περίοδο εκλατινισμού , επιβλήθηκε η χρήση του κυριλλικού αλφαβήτου . Η Τουρκία υιοθέτησε το λατινικό αλφάβητο το 1928 στα πλαίσια μιας εσωτερικής επανάστασης εξευρωπαϊσμού. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, πολλές από τις τουρκικές γλώσσες της πρώην ΕΣΣΔ προσπάθησαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Τουρκίας και να υιοθετήσουν ένα λατινικό αλφάβητο στο στυλ του τουρκικού. Ωστόσο, η επαπαναχρησιμοποίηση του αραβικού αλφαβήτου έλαβε χώρα σε περιορισμένο βαθμό στο Τατζικιστάν, του οποίου η γλώσσα έχει στενή ομοιότητα με την περσική γλώσσα φάρσι και έτσι επιτρέπει την άμεση χρήση εκδόσεων από το Ιράν.
Οι περισσότερες γλώσσες της ιρανικής οικογένειας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την αραβική γραφή.Το ίδιο συμβαίνει και με τις ινδοαρειανές γλώσσες του Πακιστάν και των μουσουλμανικών πληθυσμών στην Ινδία.Εξαίρεση αποτελεί η ινδοαρειανή γλώσσα Μπενγκάλι του Μπανγκλαντές που γράφεται στο αλφάβητο Μπενγκάλι.
Αφρική
* Αφρικάανς (όπως γράφτηκε για πρώτη φορά μεταξύ των "Cape Malays", βλέπε Αραβικά Αφρικάανς
* Βερβέρικα στη Βόρεια Αφρική, ιδίως τα Shilha στο Μαρόκο
* Harari, από τον λαό Harari του Περιφέρειας Harari στην Αιθιοπία. Τώρα χρησιμοποιεί τα αλφάβητα Ge'ez και το λατινικό.
* Για τις δυτικοαφρικανικές γλώσσες - Χάουσα, Fula, Mandinka, Wolof και άλλες - το λατινικό αλφάβητο έχει αντικαταστήσει επίσημα τα αραβικά στην παιδεία και την εκπαίδευση?
* γλώσσα Μαδαγασκάρης στη Μαδαγασκάρη (χειρόγραφο γνωστό ως Sorabe)
* Νουβικά
* Σουαχίλι (χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο από το 19ο αιώνα)
* Σομαλίας (βλ. Wadaad) χρησιμοποιείται μόνο το λατινικό αλφαβήτο από το 1972
* Songhay στη Δυτική Αφρική, ιδίως στα Timbuktu
* Γιορούμπα της Δυτικής Αφρικής (η χρήση του αρ.αλφαβήτου ήταν μάλλον περιορισμένη, αλλά αξιοσημείωτη)
Ευρώπη
Poema de Yuçuf στο κείμενο Aljamiado 16ος
* Αλβανική
* Aljamiado
* Αζερμπαϊτζάνι στο Αζερμπαϊτζάν (τώρα γράφεται στο λατινικό αλφάβητο ή στο κυριλλικό αλφάβητο)
* Βοσνιακή (μόνο στη λογοτεχνία. Σήμερα γράφεται στο λατινικό αλφάβητο. Βλέπε Arebica).
* Τατάρικα Κριμαίας
* Αγγλικά από Βρετανούς συγγραφείς και ερευνητές από το σύνολο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της βικτωριανής εποχής.
* Γαλλική από τους Άραβες και Βέρβερους στην Αλγερία και σε άλλα μέρη της Βόρειας Αφρικής κατά τη διάρκεια της γαλλικής αποικιακής περιόδου.
* Πολωνικών (από τους εθνοτικά Τάταρους)
*Ελληνικά σε ορισμένες περιοχές στην Ελλάδα και την Μικρασία.Αποκλειστικά ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι όπως οι λεγόμενοι τουρκοκρητικοί έγραφαν τα ελληνικά στο αραβικό αλφάβητο.
* Λευκορωσικά (από τους εθνοτικά Τάταρους Βλ. Λευκορωσική αραβική αλφάβητο)
* Μεσαιωνικά Βοσνιακά
* Μεσαιωνικά Αλβανικά
* Μοσαραβικά Αραγονίας, Πορτογαλικά και Ισπανικά, όταν οι Μουσουλμάνοι κυβέρνησαν την Ιβηρική χερσόνησο (βλέπε Aljamiado)
* Τουρκική Οθωμανική
* Ρουμανικά σε ορισμένες περιοχές της Τρανσυλβανίας (μέχρι τον 17ο αιώνα που ήταν υποτελείς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Κεντρική Ασία και Ρωσική Ομοσπονδία
* Αβαρικά καθώς και άλλες γλώσσες του Νταγκεστάν: Nogai, Kumyk, Lezgian, Lak, Dargwa.
* Μπασκίρικα (επίσημα εδώ και μερικά χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 μέχρι το 1928, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο)
* Chaghatai σε ολόκληρη την Κεντρική Ασία.
* Τσετσενικά (περιστασιακά από την υιοθέτηση του Ισλάμ. Επίσημα από το 1917 μέχρι το 1928)
* Κιρκασσικά και ορισμένα άλλα μέλη της οικογένειας της Αμπχαζίας-Adygh στο δυτικό Καύκασο και σποραδικά - στις χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Συρία.
* Ινγκουσετικά
* Γλώσσα Καρατσάι-Μπαλκάρ στον κεντρικό Καύκασο.
* Καζαχικά στο Καζακστάν (έως το 1930, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο).
* Κιργιζικά στην Κιργιζία (μέχρι το 1930, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο)
* Ταταρικά πριν από 1928 (άλλαξε τη Λατινική Janalif), μεταρρυθμίστηκε το 1880 (iske imlâ), 1918 (Yana imlâ - με την παράλειψη κάποιων γραμμάτων)
* Κινέζικά και Dungan, από το λαό Hui (χειρόγραφο γνωστό ως Xiao'erjing).
* Tat στη Νοτιοανατολική Καυκάσου.
* Τουρκμενικά στο Τουρκμενιστάν (άλλαξε στα Λατινικά το 1929, στη συνέχεια, στο κυριλλικό αλφάβητο, στη συνέχεια πίσω στα Λατινικά το 1991).
* Ουζμπεκικά στο Ουζμπεκιστάν (άλλαξε σε λατινικά, στη συνέχεια, να το κυριλλικό αλφάβητο, στη συνέχεια πίσω στα Λατινικά το 1991).
* Όλοι οι μουσουλμανικοί λαοί της ΕΣΣΔ μεταξύ 1918-1928 (πολλοί και νωρίτερα), συμπεριλαμβανομένων των Μπασκίρων, Τσετσένων, Καζάχων, Τατζίκων, κλπ. Μετά το 1928 όλες αυτές οι γλώσσες υιοθέτησαν τα λατινικό αλφάβητο και το αργότερα κυριλλικό.
Νοτιοανατολική Ασία
* Μαλαισιακά στη Μαλαισία και στην Ινδονησία
* Minangkabau στην Ινδονησία
* Banjar στην Ινδονησία
* Ιάβας και της Σούντα στην Ινδονησία, που χρησιμοποιείται μόνο στα ισλαμικά σχολεία και ιδρύματα
* Maguindanaon στις Φιλιππίνες
* Tausug στις Φιλιππίνες
Μέση Ανατολή
* Τουρκικά .Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία γράφονταν στην αραβική γραφή μέχρι που ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ανακήρυξε την αλλαγή της γραφής στα λατινικά το 1928. Αυτή η μορφή της τουρκικής γραφής είναι τώρα γνωστή ως οθωμανική τουρκική και από πολλούς θεωρείται μια διαφορετική γλώσσα, λόγω του πολύ μεγαλύτερου ποσοστού περσικών και αραβικών δανείων (οθωμανική τουρκική αλφάβητος)
* Κουρδική (διάλεκτος Kurmanji ) στην Τουρκία και τη Συρία γραφόταν στην αραβική γραφή μέχρι το 1932, όταν ένα τροποποιημένο κουρδικό αλφάβητο της Λατινικής εισήχθη από Jaladat Αλί Badirkhan στη Συρία.
Οι περισσότερες γλώσσες της ιρανικής οικογένειας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την αραβική γραφή.Το ίδιο συμβαίνει και με τις ινδοαρειανές γλώσσες του Πακιστάν και των μουσουλμανικών πληθυσμών στην Ινδία.Εξαίρεση αποτελεί η ινδοαρειανή γλώσσα Μπενγκάλι του Μπανγκλαντές που γράφεται στο αλφάβητο Μπενγκάλι.
Αφρική
* Αφρικάανς (όπως γράφτηκε για πρώτη φορά μεταξύ των "Cape Malays", βλέπε Αραβικά Αφρικάανς
* Βερβέρικα στη Βόρεια Αφρική, ιδίως τα Shilha στο Μαρόκο
* Harari, από τον λαό Harari του Περιφέρειας Harari στην Αιθιοπία. Τώρα χρησιμοποιεί τα αλφάβητα Ge'ez και το λατινικό.
* Για τις δυτικοαφρικανικές γλώσσες - Χάουσα, Fula, Mandinka, Wolof και άλλες - το λατινικό αλφάβητο έχει αντικαταστήσει επίσημα τα αραβικά στην παιδεία και την εκπαίδευση?
* γλώσσα Μαδαγασκάρης στη Μαδαγασκάρη (χειρόγραφο γνωστό ως Sorabe)
* Νουβικά
* Σουαχίλι (χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο από το 19ο αιώνα)
* Σομαλίας (βλ. Wadaad) χρησιμοποιείται μόνο το λατινικό αλφαβήτο από το 1972
* Songhay στη Δυτική Αφρική, ιδίως στα Timbuktu
* Γιορούμπα της Δυτικής Αφρικής (η χρήση του αρ.αλφαβήτου ήταν μάλλον περιορισμένη, αλλά αξιοσημείωτη)
Ευρώπη
Poema de Yuçuf στο κείμενο Aljamiado 16ος
* Αλβανική
* Aljamiado
* Αζερμπαϊτζάνι στο Αζερμπαϊτζάν (τώρα γράφεται στο λατινικό αλφάβητο ή στο κυριλλικό αλφάβητο)
* Βοσνιακή (μόνο στη λογοτεχνία. Σήμερα γράφεται στο λατινικό αλφάβητο. Βλέπε Arebica).
* Τατάρικα Κριμαίας
* Αγγλικά από Βρετανούς συγγραφείς και ερευνητές από το σύνολο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της βικτωριανής εποχής.
* Γαλλική από τους Άραβες και Βέρβερους στην Αλγερία και σε άλλα μέρη της Βόρειας Αφρικής κατά τη διάρκεια της γαλλικής αποικιακής περιόδου.
* Πολωνικών (από τους εθνοτικά Τάταρους)
*Ελληνικά σε ορισμένες περιοχές στην Ελλάδα και την Μικρασία.Αποκλειστικά ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι όπως οι λεγόμενοι τουρκοκρητικοί έγραφαν τα ελληνικά στο αραβικό αλφάβητο.
* Λευκορωσικά (από τους εθνοτικά Τάταρους Βλ. Λευκορωσική αραβική αλφάβητο)
* Μεσαιωνικά Βοσνιακά
* Μεσαιωνικά Αλβανικά
* Μοσαραβικά Αραγονίας, Πορτογαλικά και Ισπανικά, όταν οι Μουσουλμάνοι κυβέρνησαν την Ιβηρική χερσόνησο (βλέπε Aljamiado)
* Τουρκική Οθωμανική
* Ρουμανικά σε ορισμένες περιοχές της Τρανσυλβανίας (μέχρι τον 17ο αιώνα που ήταν υποτελείς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Κεντρική Ασία και Ρωσική Ομοσπονδία
* Αβαρικά καθώς και άλλες γλώσσες του Νταγκεστάν: Nogai, Kumyk, Lezgian, Lak, Dargwa.
* Μπασκίρικα (επίσημα εδώ και μερικά χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 μέχρι το 1928, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο)
* Chaghatai σε ολόκληρη την Κεντρική Ασία.
* Τσετσενικά (περιστασιακά από την υιοθέτηση του Ισλάμ. Επίσημα από το 1917 μέχρι το 1928)
* Κιρκασσικά και ορισμένα άλλα μέλη της οικογένειας της Αμπχαζίας-Adygh στο δυτικό Καύκασο και σποραδικά - στις χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Συρία.
* Ινγκουσετικά
* Γλώσσα Καρατσάι-Μπαλκάρ στον κεντρικό Καύκασο.
* Καζαχικά στο Καζακστάν (έως το 1930, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο).
* Κιργιζικά στην Κιργιζία (μέχρι το 1930, άλλαξε στα λατινικά, τώρα χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο)
* Ταταρικά πριν από 1928 (άλλαξε τη Λατινική Janalif), μεταρρυθμίστηκε το 1880 (iske imlâ), 1918 (Yana imlâ - με την παράλειψη κάποιων γραμμάτων)
* Κινέζικά και Dungan, από το λαό Hui (χειρόγραφο γνωστό ως Xiao'erjing).
* Tat στη Νοτιοανατολική Καυκάσου.
* Τουρκμενικά στο Τουρκμενιστάν (άλλαξε στα Λατινικά το 1929, στη συνέχεια, στο κυριλλικό αλφάβητο, στη συνέχεια πίσω στα Λατινικά το 1991).
* Ουζμπεκικά στο Ουζμπεκιστάν (άλλαξε σε λατινικά, στη συνέχεια, να το κυριλλικό αλφάβητο, στη συνέχεια πίσω στα Λατινικά το 1991).
* Όλοι οι μουσουλμανικοί λαοί της ΕΣΣΔ μεταξύ 1918-1928 (πολλοί και νωρίτερα), συμπεριλαμβανομένων των Μπασκίρων, Τσετσένων, Καζάχων, Τατζίκων, κλπ. Μετά το 1928 όλες αυτές οι γλώσσες υιοθέτησαν τα λατινικό αλφάβητο και το αργότερα κυριλλικό.
Νοτιοανατολική Ασία
* Μαλαισιακά στη Μαλαισία και στην Ινδονησία
* Minangkabau στην Ινδονησία
* Banjar στην Ινδονησία
* Ιάβας και της Σούντα στην Ινδονησία, που χρησιμοποιείται μόνο στα ισλαμικά σχολεία και ιδρύματα
* Maguindanaon στις Φιλιππίνες
* Tausug στις Φιλιππίνες
Μέση Ανατολή
* Τουρκικά .Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία γράφονταν στην αραβική γραφή μέχρι που ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ανακήρυξε την αλλαγή της γραφής στα λατινικά το 1928. Αυτή η μορφή της τουρκικής γραφής είναι τώρα γνωστή ως οθωμανική τουρκική και από πολλούς θεωρείται μια διαφορετική γλώσσα, λόγω του πολύ μεγαλύτερου ποσοστού περσικών και αραβικών δανείων (οθωμανική τουρκική αλφάβητος)
* Κουρδική (διάλεκτος Kurmanji ) στην Τουρκία και τη Συρία γραφόταν στην αραβική γραφή μέχρι το 1932, όταν ένα τροποποιημένο κουρδικό αλφάβητο της Λατινικής εισήχθη από Jaladat Αλί Badirkhan στη Συρία.
No comments:
Post a Comment