Τα ιρλανδικά είναι μία γοϊδελική γλώσσα της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας που ιστορικά μιλιέται στην Ιρλανδία.
Σήμερα μιλιούνται από μία μειονότητα κυρίως στις δυτικές ακτές της Ιρλανδίας,στις περιοχές γνωστές ως Gaeltacht,από περίπου 80 χιλιάδες άτομα ως μητρική γλώσσα.
Ήταν η κύρια γλώσσα των Ιρλανδών κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους.Τα Σκωτσέζικα και τα Μανξ προέρχονται από τα ιρλανδικά.
Ο αριθμός των ομιλητών της ιρλανδικής άρχισε να μειώνεται το 17ο αιώνα μετά την Βρετανική διοίκηση η οποία ακολούθησε αυστηρή γλωσσική πολιτική ευνοώντας τα αγγλικά.
Επιπλέον τα ιρλανδικά είδαν δραματική μείωση μετά το μεγάλο λιμό του 1845–1852 στην Ιρλανδία κατά τον οποίο ο πληθυσμός μειώθηκε στο μισό ,είτε από θανάτους είτε από τη μετανάστευση.
Μέχρι το τέλος της βρετανικής διοίκησης ο αριθμός των ομιλητών της είχε μειωθεί στο 15%.
το ιρλανδικό αλφάβητο
Για τη γραφή των σύγχρονων ιρλανδικών χρησιμοποιείται μια παραλλαγή του λατινικού αλφαβήτου:
a á b c d e é f g h i í l m n o ó p r s t u ú
Επιπλέον τα γράμματα j,k,q,w,x,y,z χρησιμοποιούνται σε κάποιες αγγλικές λέξεις.
Τα ονόματα των γραμμάτων είναι:
á bé cé dé é eif gé héis í eil eim ein ó pé ear eas té ú
μαζί με τα jé cá cú vé wae eacs yé zae.
Δείγμα της γλώσσας
Ta'n Yernish, ny Gaelg Yernagh, (An Ghaeilge) ny çhengey Cheltiagh ta loayrit ayns Nerin. Ec y traa t'ayn ta'n Yernish ec mynlagh pobble Nerin - ayns ny Gaeltaghtyn son y chooid smoo - agh ta paart mooar cowreydagh eck ayns seihll steat Nerin, as t'ee ymmydit ayns ram aghtyn ym-ysseraght, co-hecksyn persoonagh as staydyn sheshoil. Rere y vunraght, t'ee ny preeu-hengey oikoil as ny çhengey ashoonagh ayns Pobblaght Nerin as ta staydys oikoil eck 'syn Unnaneys Oarpagh. Ta staydys oikoil mynlagh urree ayns Nerin Hwoaie chammah.
Ιρλανδικές φράσεις
Γειά σου - Dia duit
Τί κάνεις; Conas atá tú?
Πώς σε λένε; Cad es ainm duit?
Τί νέα; Cén scéal?
Αντίο. Slán
Ναι. Tá
Όχι. Níl
Ευχαριστώ. Go raibh maith agat.
Μιλάτε ιρλανδικά; An bhfuil Gaeilge agat?
Σχετικές γλώσσες
