Τα σκοπιανά ή σλαβομακεδονικά ή μακεδονικά* είναι η επίσημη του κράτους της,πλέον, Βόρειας Μακεδονίας που μιλιέται ως μητρική από περίπου 2 εκ άτομα στα Σκόπια και τη σκοπιανή διασπορά κυρίως την Αυστραλία και τον Καναδά.
Ανήκει στον κλάδο των νοτιοσλαβικών γλώσσών μαζί με τα βουλγάρικα,τα σέρβικα,τα κροάτικα και τα σλοβένικα.
Με τη συμφωνία των Πρεσπών το 2019 η Ελλάδα αναγνώρισε τη γλώσσα της γειτονικής χώρας ως μακεδονική και στα πλαίσια της ίδιας συμφωνίας αναγνωρίστηκε από τη Βόρεια Μακεδονία ότι η μακεδονική ανήκει στις νοτιοσλαβικές γλώσσες ,υπονοώντας με αυτή την αναγνώριση ότι δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία μακεδονική.
Με τη συμφωνία των Πρεσπών το 2019 η Ελλάδα αναγνώρισε τη γλώσσα της γειτονικής χώρας ως μακεδονική και στα πλαίσια της ίδιας συμφωνίας αναγνωρίστηκε από τη Βόρεια Μακεδονία ότι η μακεδονική ανήκει στις νοτιοσλαβικές γλώσσες ,υπονοώντας με αυτή την αναγνώριση ότι δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία μακεδονική.
Ταξινόμηση και διαλεκτικό συνεχές.
Οι νοτιοσλαβικές γλώσσες ανήκουν στο ίδιο διαλεκτικό συνεχές με τα βουλγαρικά στη μια άκρη και τα σλοβένικα στην άλλη.Τα σκοπιανά και βουλγάρικα είναι μέλη της ίδιας υποομάδας αυτού του συνεχούς,όπως και τα σέρβικα μαζί με τα κροάτικα που αποτελούν διαφορετική υποομάδα.
Το διαλεκτικό συνεχές ορίστηκε από τον Λεονάρδο Βλούμφελδ ως μια σειρά διαλέκτων που μιλιούνται σε μια γεωγραφική περιοχή και διαφέρουν ελάχιστα η μία από την άλλη σε γειτονικές περιοχές ενώ ανάμεσα στα άκρα του συνεχούς οι διαφορές είναι τόσο μεγάλες ώστε οι ομιλητές της γλώσσας ενός άκρου (π.χ. σλοβένικα) δεν μπορούν να καταλάβουν τους ομιλητές της γλώσσας του άλλου άκρου (βουλγάρικα).
σλαβικές διάλεκτοι της ελληνικής Μακεδονίας
Η έννοια του διαλεκτικού συνεχούς καλύπτει και το ερώτημα τί είναι οι διάλεκτοι της ελληνικής Μακεδονίας.
Οι νοτιοσλαβικές γλώσσες ανήκουν στο ίδιο διαλεκτικό συνεχές με τα βουλγαρικά στη μια άκρη και τα σλοβένικα στην άλλη.Τα σκοπιανά και βουλγάρικα είναι μέλη της ίδιας υποομάδας αυτού του συνεχούς,όπως και τα σέρβικα μαζί με τα κροάτικα που αποτελούν διαφορετική υποομάδα.
Το διαλεκτικό συνεχές ορίστηκε από τον Λεονάρδο Βλούμφελδ ως μια σειρά διαλέκτων που μιλιούνται σε μια γεωγραφική περιοχή και διαφέρουν ελάχιστα η μία από την άλλη σε γειτονικές περιοχές ενώ ανάμεσα στα άκρα του συνεχούς οι διαφορές είναι τόσο μεγάλες ώστε οι ομιλητές της γλώσσας ενός άκρου (π.χ. σλοβένικα) δεν μπορούν να καταλάβουν τους ομιλητές της γλώσσας του άλλου άκρου (βουλγάρικα).
σλαβικές διάλεκτοι της ελληνικής Μακεδονίας
Η έννοια του διαλεκτικού συνεχούς καλύπτει και το ερώτημα τί είναι οι διάλεκτοι της ελληνικής Μακεδονίας.
Είναι και αυτές μέλη του νοτιοσλαβικού διαλεκτικού συνεχούς ανάμεσα στα σκοπιανά και τα βουλγάρικα,με τις διαλέκτους της κεντρικής και ανατολικής Μακεδονίας να βρίσκονται πιο κοντά στα βουλγάρικα και αυτές της δυτικής Μακεδονίας πιο κοντά στα σκοπιάνα.
 |
| Νοτιοσλαβικό γλωσσικό συνεχές. Με μωβ,στη νότια Σερβία και βόρεια Βόρεια Μακεδονία,η τορλακική διάλεκτος στην οποία βασίζεται η λογοτεχνική γλώσσα της Β.Μακεδονίας. |
Τα σλαβικά αυτά ιδιώματα θα μπορούσαν να αποτελούν από μόνα και αυτόνομες γλώσσες.
Ας σημειωθεί ότι η επίσημη λογοτεχνική γλώσσα του κράτους των Σκοπίων βασίζεται στην τορλακική διάλεκτο της σκοπιανής γλώσσας και δεν είναι πολύ κατανοητή από τους ομιλητές των σλαβικών ιδιωμάτων στην ελληνική Μακεδονία.
Ας σημειωθεί ότι η επίσημη λογοτεχνική γλώσσα του κράτους των Σκοπίων βασίζεται στην τορλακική διάλεκτο της σκοπιανής γλώσσας και δεν είναι πολύ κατανοητή από τους ομιλητές των σλαβικών ιδιωμάτων στην ελληνική Μακεδονία.
Η διάλεκτος αυτή γεωγραφικά βρίσκεται στα βόρεια του κράτους των σκοπίων και νότια της Σερβίας και μέσα στο νοτιοσλαβικό συνεχές είναι ανάμεσα στα σερβικά και τα βουλγάρικα,γεγονός που κάνει την επιλογή αυτής της διαλέκτου μάλλον ως σκόπιμη ώστε να αποστασιοποιηθούν πιο πολύ τα σλαβομακεδονικά από τα βουλγάρικα.
Πριν το 1945 όλες οι σημερινές διάλεκτοι της σκοπιανής καταγράφονταν ως βουλγαρικές.
Το σλαβομακεδονικό αλφάβητο αναπτύχθηκε μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο και βασίστηκε στο σερβικό αλφάβητο του Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς.
 |
| Εθνογλωσσικός χάρτης του 1870 του Γερμανού Ράβενσταϊν. |
Παλαιότερα χρησιμοποιούνταν το πρώϊμο κυριλλικό αλφάβητο και διάφορες παραλλαγές του του σερβικού ή του βουλγαρικού αλφαβήτου.
Το σλαβομακεδονικό αλφάβητo
Το σλαβομακεδονικό αλφάβητo
*προφέρεται παχύ
μερικές κοινές εκφράσεις
- Здраво! (ζντράβο) — γεια
- Добро утро! (ντομπρό ούτρο) — καλημέρα (το πρωί)
- Добар ден! (ντόμπαρ ντέν) — καλημέρα
- Добровечер! (ντομπρόβετσερ) — καλησπέρα
- Добра ноќ! (ντόμπρα νόκ) — καληνύχτα
- Довидување! (ντοβιντούβανιε) — αντίο
- Како си? (κάκο σι;) — πώς είσαι;
- Што правиш? (στο πράβις;) - τι κάνεις;
- Добро сум. (ντόμπρο σουμ) — είμαι καλά
- Поздрав! (πόζντραβ) — χαιρετισμοί
- Благодарам! (μπλαγκόνταραμ) — ευχαριστώ
- Молам! (μόλαμ) - παρακαλώ
207 βασικές σκοπιανές λέξεις
Σχετικές γλώσσες
βουλγάρικα
