η πρωτοϊνδοευρωπαϊκή γλώσσα

Η πρωτοϊνδοευρωπαϊκή είναι η υποθετική γλώσσα που μιλούσε ο λαός των ονομαζόμενων Ινδοευρωπαίων πριν αυτή διασπαστεί  και θεωρείται ο πρόγονος όλων των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών.

 Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κανένα γραπτό μνημείο της και το λεξιλογιό της και η δομή της αναπλάθονται με βάση συγκρίσεις που γίνονται μεταξύ των ινδοευρωπαΪκών γλωσσών,σύγχρονων και αρχαίων.

Υπολογίζεται ότι η διάσπασή της σε διάφορες ομάδες άρχισε περίπου την 4η χιλιετία π.Χ.

λεξιλόγιο πρωτοϊνδοευρωπαϊκής
Οι Ινδοευρωπαίοι δεν άφησαν γραπτά μνημεία και η αναδημιουργία της γλώσσα τους βασίζεται σε συγκριτικές μελέτες μεταξύ όλων των γνωστών ινδοευρωπαΪκών γλωσσών.

 Από τη σύγκριση αυτή και τη χρήση κάποιων κανόνων φωνολογίας προκύπτουν οι ανακατασκευσμένες λέξεις και η δομή της πρωτοϊνδοευρωπαϊκής.Οι λέξεις αυτές γράφονται με έναν αστερίσκο '*' μπροστά.

Για την ανακατασκευή μιας ρίζας συγκρίνονται αντίστοιχες λέξεις στη σημασία και το άκουσμα από όλες τις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες.

Στη συνέχεια απομονώνονται τα πιο κοινά γράμματα σε όλες αυτές τις παρόμοιες λέξεις και προκύπτει η πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα.

Στην πρωτοϊνδοευρωπαϊκή η λέξη *wodr σήμαινε νερό.Η πρωτολέξη-ρίζα προέκυψε από τη σύγκριση της λέξης νερό σε πολλές ινδοευρωπαϊκές γλώσσες όπως τα ελληνικά που είναι 'ύδωρ',τα αγγλικά water ,τα γερμανικά wasser,ρώσικα βαντά και τα βουλγάρικα βοντά.

Σ'όλες αυτές τις λέξεις υπάρχουν κοινά γράμματα και η ομοιότητά τους είναι πασιφανής.

η λέξη νερό σε διάφορες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες

*υποσημείωση:Η λέξη βέδυ πιθανολογείται ότι υπήρχε στην  αρχαία μακεδονική και  αν ισχύει κάτι τέτοιο ίσως πρόκειται για δάνειο από τη φρυγική ,το οποίο είναι πολύ πιθανό αφού οι Φρύγες πριν μεταναστεύσουν στη Μικρασία κατοικούσαν δίπλα στους Μακεδόνες και ονομάζονταν Βρύγες σύμφωνα με Ηρόδοτο. 

γραμματική

Η γλώσσα ήταν κλιτή,με καταλήξεις δηλαδή που άλλαζαν ανάλογα με το γένος,τον αριθμό κτλ,και η γραμματική της ήταν αρκετά πολύπλοκη.

Είχε πολλές πτώσεις,τρία γένη και παρουσίαζε εναλλαγή φωνηέντων μέσα στη λέξη,φαινόμενο που στη γλωσσολογία ονομάζεται άμπλαουτ.

διάσπαση σε ινδοευρωπαϊκές γλώσσες

Σχεδόν όλες οι σύχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες αλλά και οι γλώσσες του Ιράν και της Ινδίας προέρχονται από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή.

Στην αρχαιότητα μιλιούνταν επίσης τα χιττιτικά στην Μικρασία και τα τοκαρικά στην Κίνα,τα οποία είναι η πιο απομακρυσμένη γνωστή ινδοευρωπαϊκή γλώσσα.

Άλλες αρχαίες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες λιγότερο γνωστές ήταν οι παλαιοβαλκανικές γλώσσες,τα θρακικά,ιλλυρικά,φρυγικά και δακικά.

Η πρωτοϊνδοευρωπαϊκή διασπάστηκε σε πολλές μεγάλες ομάδες ,όπως οι γερμανικές γλώσσες (αγγλικά,γερμανικά,νορβηγικά,σουηδικά,ισλανδικά,γοτθικά κ.α.),οι λατινογενείς (λατινικά,ισπανικά,ιταλικά,γαλλικά,ρουμάνικα,βλάχικα κ.α.),οι σλαβικές (ρώσικα,ουκρανικά,βουλγάρικα,σέρβικα,πολωνικά,τσέχικα κ.α.) καθώς και οι βαλτικές.

Η ελληνική και η αλβανική γλώσσα αποτελούν κλάδο κάθε μία από μόνη της.Τα ελληνικά μερικές φορές κατατάσσονται σε μια ευρύτερη γλωσσική υποομάδα της ινδοευρωπαϊκής μαζί με τα φρυγικά και τα αρμένικα.

Ένας μεγάλος διαχωρισμός που γίνεται μεταξύ των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών είναι σε γλώσσες κέντουμ και σάτεμ.Η κάθε μία ομάδα παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Η ονομασία προέρχεται από  τη λέξη 'εκατό' στα λατινικά και τα αβεστιανά αντίστοιχα.

Π.χ. στα λατινικά το εκατό είναι centum (κέντουμ) ,στα ελληνικά 'εκατό' και τα γαλλικά cent,οπότε αυτές οι γλώσσες είναι κέντουμ.Στα ρώσικα και τα βουλγάρικα το εκατό είναι 'στο',οπότε οι δύο αυτές γλώσσες θεωρούνται σάτεμ.'Σάτεμ´ είναι το εκατό στην εξαφανισμένη πλέον αβεστιανή γλώσσα.

οι Ινδοευρωπαίοι

κοιτίδα των Ινδοευρωπαϊων σύμφωνα με την θεωρία των Κουργκάν

Οι Ινδοευρωπαίοι ήταν ένας υποθετικός λαός και υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με τον τόπο προέλευσής του.Η πιο δημοφιλής είναι η λεγόμενη 'θεωρία των Κουργκάν' σύμφωνα με την οποία η αρχική κοιτίδα των Ινδοευρωπαίων ήταν η Ποντική Στέπα,βόρεια και ανατολικά του Εύξεινου Πόντου.

Τα κουργκάν ήταν ταφικοί λόφοι που έχουν ανακαλυφθεί σ'αυτή τη γεωγραφική περιοχή.

Σαρματικό κουργκάν (4 αιώνας π.Χ.)

Από αυτή την αρχική τους κοιτίδα ο λαός των Ινδοευρωπαίων εξαπλώθηκε δυτικά προς την Ευρώπη και ανατολικά,τη Μικρασία,το Ιράν και την Ινδία.


ιστορία της μελέτης της ινδοευρωπαϊκής
Το 18ο αιώνα φιλόλογοι παρατήρησαν για πρώτη φορά ομοιότητες στο λεξιλόγιο και τη δομή ανάμεσα στα ελληνικά,τα λατινικά και τα σανσκριτικά οπότε δημιουργήθηκε και ξεκίνησε η θεωρία της ινδοευρωπαϊκής ομογλωσσίας.


δες επίσης
Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείς να δεις υλικό για την εκμάθηση της σύγχρονης ινδοευρωπαϊκής γλώσσας.

Σκοπός αυτού του ιστότοπου είναι από ότι οι ίδιοι δηλώνουν,είναι να αναβιωθεί η ινδοευρωπαϊκή ως ζωντανή και ομιλούμενη γλώσσα!

Μάλιστα εκεί μπορείς να κατεβάσεις και μαθήματα ινδοευρωπαϊκής με μορφή ανάλογη με αυτή  σύγχρονων μεθόδων εκμάθησης ξένων γλωσσών,με διαλόγους,λεξιλόγιο και γραμματικές επεξηγήσεις και ετυμολογήσεις.

πηγές για την ινδοευρωπαϊκή γλώσσα 

---

Share: